კომპანიის მიმოხილვა და ისტორია საქართველოში
სააქციო საზოგადოება „კრედო ბანკი“ საქართველოს მეხუთე უმსხვილესი კომერციული ბანკია აქტივების მიხედვით, რომელიც განსაკუთრებულ ყურადღებას უთმობს მიკრო, მცირე და საშუალო საწარმოების (მმს) დაფინანსებას, განსაკუთრებით კი სოფლად მცხოვრებ მოსახლეობას. ბანკის ისტორია 1997 წლიდან იწყება, როდესაც ის მიკროსაფინანსო ფონდის სახით დაარსდა. 2005 წელს ის მიკროსაფინანსო ორგანიზაციად (მსო) გადაკეთდა, ხოლო 2017 წელს სრულფასოვანი საბანკო ლიცენზია მოიპოვა.
დღესდღეობით, კრედო ბანკი ემსახურება 350,000-ზე მეტ კლიენტს 94 ფილიალის მეშვეობით მთელი ქვეყნის მასშტაბით. მისი ბიზნეს მოდელი მიზნად ისახავს მდგრადი ფინანსური სერვისების მიწოდებას მცირე და საშუალო ბიზნესისთვის, დიდი აქცენტით სოფლის მეურნეობის სექტორზე და სასოფლო ეკონომიკაზე. კრედო ბანკის სასესხო პორტფელის დაახლოებით 40% აგრობიზნესს უჭერს მხარს, ხოლო მისი კლიენტების 52% ქალი მეწარმეები არიან.
ბანკის საკუთრებაში საერთაშორისო სოციალური ზემოქმედების ინვესტორები არიან: Access Microfinance Holding AG, ResponsAbility Investment Management AG, Triodos Investment Management BV და 2025 წლის მაისიდან, Gojo & Company, Inc.-ის 16.8%-იანი წილი. 2024 წლის მონაცემებით, კრედო ბანკის მთლიანი აქტივები 2.47 მილიარდ ლარს შეადგენდა, ხოლო წმინდა მოგებამ 68.6 მილიონ ლარს მიაღწია, აქტივების უკუგების მაჩვენებლით 1.76%.
კრედო ბანკის მიერ შეთავაზებული პროდუქტები და მომსახურება
კრედო ბანკი გთავაზობთ მრავალფეროვან სასესხო პროდუქტებს, რომლებიც მორგებულია მისი სამიზნე სეგმენტების საჭიროებებზე:
- მიკროსესხები და სამომხმარებლო სესხები: განკუთვნილია ფიზიკური პირებისთვის და მცირე მეწარმეებისთვის.
- ბიზნეს სესხები: სპეციალურად შექმნილი მცირე და საშუალო საწარმოებისთვის.
- სასოფლო-სამეურნეო მოსავლის ბარათის დაფინანსება: უნიკალური პროდუქტი აგრობიზნესის წარმომადგენლებისთვის, რომელიც საშუალებას აძლევს მათ, დაფარონ სესხი მოსავლის აღების შემდეგ.
- ავტო და იპოთეკური სესხები: მსხვილი შენაძენების დაფინანსებისთვის.
- სტუდენტური და საგანმანათლებლო სესხები: განათლების მიღების ხელშეწყობისთვის.
სესხის თანხები და პირობები
კრედო ბანკის სესხის მინიმალური თანხა, როგორც წესი, 500 ლარიდან იწყება (დაუზუსტებელი მონაცემებით), ხოლო მაქსიმალური თანხა შეიძლება მიაღწიოს 500,000 ლარს მცირე და საშუალო საწარმოებისთვის (დაუზუსტებელი).
საპროცენტო განაკვეთები:
- მიკროსესხები: 18%-28% წლიური.
- მცირე და საშუალო საწარმოების სესხები: 14%-22% წლიური.
- სამომხმარებლო სესხები: 20%-30% წლიური.
2023 წლის მონაცემებით, ეფექტური სარგებელი საშუალოდ 23%-ს შეადგენდა.
სესხის ვადები და დაფარვა:
- მიკრო, მცირე და საშუალო საწარმოების სესხებზე ვადები მერყეობს 3 თვიდან 5 წლამდე.
- სამომხმარებლო სესხები, როგორც წესი, 6 თვიდან 2 წლამდეა.
- სასოფლო-სამეურნეო სესხები დაფარვადია მოსავლის აღების შემდგომ ციკლებში.
საკომისიოები და უზრუნველყოფა:
- გაცემის საკომისიო: 1%-2% სესხის თანხის (დაუზუსტებელი).
- განაცხადის დამუშავების საკომისიო: 20-50 ლარი განაცხადზე (დაუზუსტებელი).
- ვადაგადაცილების საკომისიო: 0.1% ყოველდღიურად ვადაგადაცილებულ თანხაზე (დაუზუსტებელი).
უზრუნველყოფის მოთხოვნები განსხვავდება სესხის ტიპის მიხედვით: მიკროსესხებზე შესაძლებელია ჯგუფური ან პირადი გარანტია, მცირე და საშუალო საწარმოების სესხებზე – ქონება ან აღჭურვილობა, ხოლო მოსავლის ბარათზე – სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის დაპირება.
განაცხადის პროცესი, ტექნოლოგიები და მომხმარებელთა გამოცდილება
კრედო ბანკი მომხმარებლებს სესხის განაცხადის რამდენიმე არხს სთავაზობს, რაც ხელმისაწვდომობას ზრდის:
- ფიზიკური სერვის ცენტრები: ქვეყნის მასშტაბით 94 ფილიალი.
- ონლაინ პორტალი: ოფიციალურ ვებგვერდზე www.credobank.ge შესაძლებელია სესხის კალკულატორების გამოყენება და ელექტრონული განაცხადების შევსება.
- მობილური აპლიკაცია: ხელმისაწვდომია iOS და Android მომხმარებლებისთვის. აპლიკაცია საშუალებას იძლევა შეამოწმოთ ბალანსი, განახორციელოთ გადახდები და მიმართოთ პროდუქტების მისაღებად. აპლიკაციის რეიტინგები App Store-ზე 4.2, ხოლო Google Play-ზე 4.0-ია (დაუზუსტებელი).
KYC (იცნობდე შენს კლიენტს) და ბორდინგი
იდენტობის გადამოწმებისთვის სავალდებულოა ფილიალში ვიზიტი. ბანკი ასევე საპილოტე ფილიალებში ციფრული ბორდინგის პროცესს ატარებს ელექტრონული ID-ის სკანირების მეშვეობით (დაუზუსტებელი).
კრედიტუნარიანობის შეფასება
ბანკი იყენებს საკუთარ რისკის მოდელს, რომელიც აერთიანებს ფინანსურ ისტორიას, სექტორულ მონაცემებს და გეოდემოგრაფიულ ინფორმაციას. განსაკუთრებული აქცენტი კეთდება ფულადი ნაკადების ანალიზზე აგრობიზნესის კლიენტებისთვის (დაუზუსტებელი).
მომხმარებელთა მომსახურება და გამოხმაურება
კრედო ბანკი უზრუნველყოფს 24/7 ქოლ-ცენტრის მხარდაჭერას და გამოყოფილი მცირე და საშუალო საწარმოების ურთიერთობის მენეჯერებს თითოეულ ფილიალში.
მომხმარებელთა შეფასებების მიხედვით (დაუზუსტებელი მონაცემები):
- მობილური აპლიკაცია: iOS-ზე 4.2, Android-ზე 4.0.
- Trustpilot: 3.8 ქულა 120 მიმოხილვის საფუძველზე.
ხშირ საჩივრებს შორის აღინიშნება ფილიალებში დამუშავების ნელი დრო და მცირე სესხებზე დოკუმენტაციის მაღალი მოთხოვნები. მიუხედავად ამისა, ბანკი აქტიურად მუშაობს ციფრული სერვისების გაუმჯობესებაზე და მომხმარებელთა გამოცდილების გაუმჯობესებაზე.
რეგულაციები, საბაზრო პოზიცია და რჩევები პოტენციური მსესხებლებისთვის
რეგულაციები და ლიცენზირება
კრედო ბანკი ლიცენზირებულია და ზედამხედველობას უწევს საქართველოს ეროვნული ბანკი. ის ასევე არის საქართველოს დეპოზიტების დაზღვევის სააგენტოს (დდას) წევრი, რაც ნიშნავს, რომ დეპოზიტები დაცულია 15,000 ლარამდე თითოეული დეპოზიტორზე. ბანკი მკაცრად იცავს ქართულ საბანკო რეგულაციებს, IFRS ანგარიშგების სტანდარტებს და EBRD-ის გარემოსდაცვით და სოციალურ მოთხოვნებს.
საბაზრო პოზიცია და კონკურენცია
კრედო ბანკი, აქტივების მიხედვით, საქართველოს მე-5 უმსხვილესი ბანკია, 2023 წელს 3.04% საბაზრო წილით. მისი სესხები-დეპოზიტებთან თანაფარდობა 2022 წელს 275.96%-ს შეადგენდა, რაც ყველაზე მაღალი იყო თანატოლ ბანკებს შორის. ეს მიუთითებს ბანკის ფოკუსზე დაკრედიტებაზე და განვითარების პოტენციალზე.
ქართულ საბანკო ბაზარზე კრედო ბანკი კონკურენციას უწევს ისეთ მსხვილ მოთამაშეებს, როგორებიცაა:
- საქართველოს ბანკი: პირველი ადგილი, საცალო საბანკო მომსახურების მასშტაბი.
- თიბისი ბანკი: მეორე ადგილი, ციფრული ინოვაციები.
- ლიბერთი ბანკი: მესამე ადგილი, სახელმწიფო პარტნიორობა.
კრედო ბანკის დიფერენციაცია მდგომარეობს მის სპეციალიზაციაში მიკრო, მცირე და საშუალო საწარმოებზე და სოფლის მეურნეობის სექტორზე.
რჩევები პოტენციური მსესხებლებისთვის
თუ განიხილავთ კრედო ბანკის სესხის აღებას, გთავაზობთ რამდენიმე პრაქტიკულ რჩევას:
- დეტალურად შეაფასეთ თქვენი საჭიროებები: ნათლად განსაზღვრეთ, თუ რა თანხა გჭირდებათ და რისთვის. ეს დაგეხმარებათ სწორი პროდუქტის შერჩევაში.
- შეადარეთ პირობები: სანამ გადაწყვეტილებას მიიღებთ, შეადარეთ კრედო ბანკის შეთავაზებები სხვა ქართული ბანკების ან მიკროსაფინანსო ორგანიზაციების პროდუქტებთან. ყურადღება მიაქციეთ საპროცენტო განაკვეთებს, საკომისიოებს და დაფარვის ვადებს.
- ყურადღებით გაეცანით ხელშეკრულებას: აუცილებლად წაიკითხეთ სასესხო ხელშეკრულების ყველა პუნქტი, მათ შორის წვრილი შრიფტით დაწერილი. გაარკვიეთ ყველა საკომისიო, ჯარიმა ვადაგადაცილების შემთხვევაში და დამატებითი ხარჯები.
- მოამზადეთ დოკუმენტაცია: კრედო ბანკს შეიძლება დასჭირდეს სხვადასხვა დოკუმენტაცია, განსაკუთრებით ბიზნეს სესხებისთვის. წინასწარ გაარკვიეთ სრული მოთხოვნები, რათა დააჩქაროთ განაცხადის პროცესი.
- გამოიყენეთ ონლაინ რესურსები: ბანკის ვებგვერდზე და მობილურ აპლიკაციაში არსებული კალკულატორები და ინფორმაცია დაგეხმარებათ წინასწარი გათვლების გაკეთებაში.
- დაუზუსტებელი ინფორმაციის დადასტურება: სტატიაში მითითებული ზოგიერთი მონაცემი არის დაუზუსტებელი. პოტენციურ მსესხებლებს ვურჩევთ, პირდაპირ დაუკავშირდნენ კრედო ბანკს და დაადასტურონ ყველა მნიშვნელოვანი დეტალი, როგორიცაა ზუსტი საპროცენტო განაკვეთები, საკომისიოები და სესხის პირობები.
კრედო ბანკი მნიშვნელოვან როლს ასრულებს საქართველოს ეკონომიკაში, განსაკუთრებით კი სოფლის მეურნეობის და მცირე ბიზნესის სექტორში. მისი მრავალფეროვანი პროდუქტები და ციფრული სერვისების განვითარება მას მიმზიდველ არჩევნად აქცევს მათთვის, ვისაც დაფინანსება ესაჭიროება.
